Boşanma, çiftlerin karşılıklı olarak hayatlarını ayrı yönlerde sürdürme kararı aldığı, duygusal ve hukuki boyutları olan önemli bir süreçtir. Ancak bu süreç her zaman uzun ve zorlu olmak zorunda değildir. Eşlerin boşanma ve boşanmanın sonuçları konusunda tam bir uzlaşı sağlaması durumunda Türk Medeni Kanunu 166. maddesi kapsamında anlaşmalı boşanma süreci devreye girer. Bu yazıda anlaşmalı boşanma nedir, sürecin adımları, gerekli belgeler, hukuki prosedürler ve tarafların hakları gibi konuları detaylı bir şekilde ele alacağız.
Anlaşmalı Boşanma Nedir?
Anlaşmalı boşanma, tarafların boşanma ve sonrasındaki tüm hukuki süreçlerde uzlaşmaya vardığı, genellikle tek celsede sonuçlanan bir boşanma türüdür. Türk Medeni Kanunu’na göre, anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için bazı şartlar vardır. Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinde düzenlenen bir boşanma türüdür. Bu yöntemde, çiftler boşanma ve boşanmanın sonuçları konusunda (nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi) tamamen anlaşmaya varır ve anlaşmayı bir protokol ile belgeleyerek mahkemeye sunar. Hakim, tarafların anlaşmaya vardığını ve kendi özgür iradeleriyle boşanmak istediklerini belirlediği takdirde, boşanma kararını verir. Bu süreç genellikle tek celsede sonuçlanır.
Anlaşmalı Boşanma Şartları Nelerdir?
Bir anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için belirli hukuki kriterlerin sağlanması gerekir. Bu kriterler şunlardır:
- Evlilik Süresi: Tarafların evlilik süresinin en az bir yıl olması gerekir. Anlaşmalı boşanma için kaç yıl evli kalmak gerekir? sorusunun yanıtı bu şarttır.
- Uzlaşı: Çiftler, boşanma ve sonrasındaki nafaka, velayet, tazminat ve mal paylaşımı gibi konularda tamamen anlaşmış olmalıdır.
- Duruşmaya Katılım: Tarafların mahkemeye birlikte başvurması ve hakim huzurunda boşanmayı kabul etmeleri gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Süreci Adımları
Anlaşmalı boşanma süreci, birkaç temel adımdan oluşur. Bu adımların doğru bir şekilde takip edilmesi, sürecin hızlı ve sorunsuz tamamlanmasını sağlar.
A.Belgelerin Hazırlanması
Anlaşmalı boşanma davası için belirli belgelerin hazırlanması gerekir. Bu belgeler şunlardır:
- Anlaşmalı boşanma dilekçesi: Mahkemeye hitaben yazılan ve tarafların boşanma taleplerini açıkça belirttiği resmi bir yazıdır. Dava dilekçesi mutlaka alanında uzman bir boşanma avukatı tarafından hazırlanmalıdır. Aksi halde geri dönüşü mümkün olmayan hak kayıpları ve sorunlar meydana gelebilir.
- Anlaşmalı boşanma protokolü: Nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konulardaki uzlaşıların yazılı şekilde belirtildiği tarafların anlaşmalarına ve imzalarına haiz bir hukuki sözleşmedir. Anlaşmalı boşanma protokolü mutlaka alanında uzman bir boşanma avukatı tarafından hazırlanmalıdır. Aksi halde geri dönüşü mümkün olmayan hak kayıpları ve sorunlar meydana gelebilir.
B.Anlaşmalı Boşanma Protokolü Hazırlanması ( Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nasıl Hazırlanır ? )
Anlaşmalı Boşanma Protokolü anlaşmalı boşanmanın en kritik belgelerinden biridir. Bu belge tarafların, boşanma sonrası her türlü hukuki ve mali durumunun açıkça belirttiği bir anlaşmadır. Protokolün hazırlanmasında dikkat edilmesi gereken temel hususlar şunlardır:
- Çocuk velayeti, nafaka ve mal paylaşımı konularının net bir şekilde ifade edilmesi.
- Tarafların özgür iradeleriyle bu belgeyi imzaladıklarını beyan etmeleri.
- Hukuki danışmanlık alınarak protokolün eksiksiz hazırlanması.
Anlaşmalı boşanma sözleşmesi mutlaka alanında uzman bir boşanma avukatı tarafından hazırlanmalıdır. Aksi halde geri dönüşü olmayan hak kayıpları ve sorunlar meydana gelebilir.
C.Davanın Açılması ( Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır ? )
Anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır ? sorusunun yanıtı olarak; hazırlanan belgelerin, dava dilekçesinin ve anlaşmalı boşanma protokolünün tarafların yerleşim yerinde bulunan aile mahkemesine sunulması şeklinde olduğu genel olarak söylenebilir. Aile mahkemesi olmayan yerlerde asliye hukuk mahkemesi bu davalara bakmaktadır.
D.Mahkeme Süreci
Mahkeme, tarafların anlaşmaya vardığını ve kendi rızalarıyla boşanmak istediklerini kontrol eder. Uygulamada sıklıkla dava dilekçesinde ve anlaşmalı boşanma protokolünde eksiklik ve usule aykırılıklar olması sebebiyle boşanma süreçleri uzamakta veya tarafların taleplerine aykırı olarak suonuçlanmaktadır. Bunun önüne geçmek için anlaşmalı boşanma protokolü ve dava dillekçesinin mutlaka alanında uzman bir boşanma avukatı tarafından hazırlanması ve davanın bu şekilde takip edilmesi son derece önemlidir. Aksi halde geri dönüşü mümkün olmayan hak kayıpları ve sorunlar meydana gelebilir. Hakim, protokolü, dava dilekçesini ve eşlerin sözlü beyanlarını dinleyerek hukuki bir engel yoksa ve anlaşmalı boşanma şartları mevcut ise boşanma kararını verir.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Hakim Ne Sorar ?
Müvekkillerimizden en sık aldığımız sorulardan biri de anlaşmalı boşanma davasında hakimin ne soracağı ile ilgilidir. Aslında bu sorunun cevabı oldukça basittir; Hakim, protokolde yer alan boşanma, nafaka, velayet ve mal paylaşımı konularını kabul edip etmediğinizi duruşmada sorarak taraflardan son kez sözlü olarak da boşanma iradelerini teyit eder. Ülkemizde anlaşmalı boşanma davası duruşması 5 dakikadan daha kısa sürmekte olup duruşma süreci ile ilgili tarafların endişeye kapılmasını gerektirecek hiçbir husus yoktur.
Anlaşmalı Boşanma İçin Gerekli Belgeler
Anlaşmalı boşanma davası açarken gereken belgeler temelde şunlardır:
- Anlaşmalı boşanma dava dilekçesi
- Anlaşmalı boşanma protokolü
- Tarafların nüfus cüzdanı fotokopileri
- Davanın açılabilmesi için ödenen harç dekontu
Bu belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanması, sürecin sorunsuz ilerlemesini sağlar. Öte yandan hukuki destek almadan sürecin yürütülmesi riskli ve yorucu olacaktır. Bu sebeple hukuki destek almadan sürecin yürütülmesini önermemekteyiz.
Anlaşmalı Boşanma Süresi Ne Kadar ?
Anlaşmalı boşanma davası, taraflar arasındaki uzlaşmaya bağlı olarak oldukça kısa sürede tamamlanabilir. Protokol ve dilekçe eksiksiz ve usule uygun ise dava genellikle 1-2 hafta içinde sonuçlanır. Dosya yoğunluğu fazla olan mahkemelerde ise süreç 1 aya kadar uzayabilir. Sürecin hızlanması için belgelerin eksiksiz ve usulüne uygun şekilde hazırlanması ve doğru mahkemeye başvuru yapılması son derece önemlidir.
Anlaşmalı Boşanmada Çocuğun Velayeti
Velayet, çocukların bakım ve eğitimiyle ilgili tüm hukuki hak ve sorumlulukları kapsar. Anlaşmalı boşanmada çocuğun velayeti konusunda tarafların uzlaşması şarttır. Aksi halde bu konuda uzlaşma sağlanmadan mahkemece boşanmaya karar verilmez. Bu kapsamda çocuğun velayetinin kimde kalacağı, velayeti olmayan ebeveynin çocukla görüşme günleri, nafaka miktarı gibi detaylar mahkemeye sunulmalıdır. Bu konularda talep mevcut değil ise (Örneğin nafaka talep edilmiyorsa) talebin mevcut olmadığı da sözleşmeye açıkça yazılmalıdır.
Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Olur ?
Mal paylaşımı, evlilik süresince edinilen malların nasıl paylaşılacağı konusundaki anlaşmayı ifade eder. Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı nasıl olur ? sorusuna cevap vermek gerekirse; Taraflar aralarında paylaşımın nasıl yapılacağına karar verebilir. Örneğin taraflar 1 evin kadın eşe 1 arabanın da erkek eşe tahsis edilmesine karar verebilir veya malların hiç paylaşılmamasına karar verilebilir. Bu konuda serbestlik mevcut olup hakim tarafların anlaşmaları ile bağlıdır.
Anlaşmalı Boşanma Masrafları Nasıl Hesaplanır ?
Anlaşmalı boşanma davası açmanın maliyeti, birçok faktöre bağlı olarak değişebilir.
- Mahkeme Masrafları Ve Harçları: Dava açılırken ödenmesi gereken zorunlu ücretler her yıl değişmekte olup güncel bilgiyi avukatınızdan öğrenebilirsiniz.
- Avukatlık Ücreti: Anlaşmalı boşanma avukatı fiyatları ve anlaşmalı boşanma avukat ücreti konusunda sorulan sorulara genel bir cevap vermek mümkün değildir. Bu ücret avukatın tecrübesine, uzmanlığına, tarafların anlaşma şekline ve davanın detaylarına göre değişkenlik göstermektedir.
- Anlaşmalı Boşanma Protokolü Ücreti: Uygulamada genellikle avukatlık ücreti, hazırlanacak protokolü de kapsamaktadır. Öte yandan nadiren de olsa davanın takip edilmeyip yalnızca protokolün hazırlanması müvekkillerce talep edilmektedir. Bu yaklaşım son derece yanlış ve riskli olmasına karşın bu durumda da protokol ücreti avukatın tecrübesine, uzmanlığına ve protokolün detaylılığına göre değişmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Sürecinde Tarafların Hakları
Anlaşmalı boşanma sürecinde taraflar protokolde birçok konuda taleplerini ve anlaşmalarını belirtebilir. Bu talep ve anlaşmalara örnek olarak şunlar gösterilebilir;
- Eşin alacağı nafaka hakkında anlaşmalar
- Çocuğun nafakası hakkında anlaşmalar
- Çocuğun velayeti hakkında anlaşmalar
- Mal paylaşımı hakkında anlaşmalar
- Ortak konutta kimin kalacağı hakkında anlaşmalar
- Ziynet eşyaları hakkında anlaşmalar
- Çocukla kurulacak kişisel ilişki hakkında anlaşmalar
- Kişisel eşyalar ve ev eşyaları hakkında anlaşmalar
Yukarıda yazılı hususlar sadece birkaç örnekten ibaret olup daha birçok hukuki talep ve anlaşmanın gündeme gelmesi mümkündür. Bu hususta mutlaka alanında uzman bir boşanma avukatından hukuki destek almanızı önermekteyiz.
Anlaşmalı Boşanma Avukatsız Yapılır Mı ?
Anlaşmalı boşanma avukatsız yapılır mı ? sorusu sıkça sorulmaktadır. Hukuken mümkün olsa da bir avukatla çalışmak sürecin daha sağlıklı, risksiz ve güvende ilerlemesini sağlar. Özellikle protokol ve dava dilekçesi hazırlarken yapılan hukuki hatalar sebebiyle mahkemelerde birçok yeni davaların meydana geldiği ve boşanma davalarında istenen hukuki sonuca ulaşılamadığı sıklıkla görülmektedir.
Anlaşmalı Boşanma ve Çekişmeli Boşanma Farkları
Anlaşmalı boşanmanın çekişmeli boşanmadan en temel farkları şunlardır:
- Anlaşmalı boşanma kısa sürede tamamlanır, çekişmeli boşanma ise yıllarca sürebilir.
- Çekişmeli boşanma tarafların arasında uzlaşmazlık olduğu durumlarda gerçekleştiği için gerek hukuki gerekse psikolojik açıdan daha yıpratıcıdır.
- Anlaşmalı boşanma çekişmeli boşanmaya kıyasla daha az maliyetlidir.
Anlaşmalı Boşanma Avukatı
Anlaşmalı boşanma avukatı, bir çiftin evliliklerini anlaşarak sonlandırmak istedikleri ve boşanma sürecini hukuki açıdan yönlendirmek ve desteklemek amacıyla görev yapan avukattır. Boşanma avukatı boşanma protokolü hazırlanmasından mahkeme işlemlerine kadar birçok aşamada taraflara hizmet verir. Anlaşmalı boşanma avukatı, müvekkillerinin boşanma sürecini düzenli bir şekilde yönlendirmelerine yardımcı olur. Boşanma davası sonucunda geri dönüşü olmayan zararlar ile karşılaşmamak için mutlaka alanında uzman bir boşanma avukatı tarafından dava sürecininin yürütülmesi gerekmektedir. Detaylı bilgi için İstanbul Başakşehir ilçesinde bulunan Sarıgül Hukuk Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.